Esta Historia crítica de la guerra en Euskadi, escrita por Pablo Beldarraim- Comandante de Gudaris, es un relato de primera mano que nos ofrece con encomiable  objetividad, una idea detallada sobre las condiciones, medios, moral… y fuerzas con las que lucharon los batallones vascos.

Todos ellos tenian en común el haber resistido en gran inferioridad de condi- einnea, y haber frenado la ofensiva de golpistas y lanchas: Militares, requetés, falangatas y sus aliadoa alemanes, italianos y moros dirigidos por Mola. escribiendo “lealtad” con su propia sangre en Arrate, Kalamua, Legutiano, Nafarrate, Albertia, Jainto, Gorbea, Kanpazar, Aaensiomendi. Murmnendi, Motxotegi, Tantaibakar. Gurutxeta. Otxandiano, Durango, Arangio, Orduña, Seibigain, Barazar, lntzorta. Azkonabieta, Elgeta, Eibar, Kar- raakaln, Santamarinazar, Marmiz…

Euskadin gerraren Historia kritiko hau, Pablo Beldarraim- Comandante de Gudaris-ek idatzita ko, da objektibotasun goresgarriarekin, baldintzen gainean, baliabideen, zehaztutako ideiarekin morala eskaintzen duen lehen eskuko kontaketa… eta euskal batailoiek borroka egin zuten indarrak.

Haiek guztiak tenian-a komunean einnea condi–etako gutxiagotasun handian eustea, eta kolpista-erasoa eta txalupak geldiaraztea: Militarrak, requetés-ak, falangatas-ak eta bere aliadoa alemaniarrak, italiarrak, eta Mola-k zuzendutako mairuak. «leialtasuna» Arrate-n, Kalamua-n, Legutiano-n, Nafarrate-n, Albertia-n, Jainto-n, Gorbea-n, Kanpazar-en bere odolarekin, Aaensiomendi-rekin, idatziz. Murmnendi, Motxotegi, Tantaibakar. Gurutxeta. Otxandiano, Durango, Arangio, Orduña, Seibigain, Barazar, lntzorta. Azkonabieta, Elgeta, Eibar, raakaln-a Kar-, Santamarinazar, Marmiz …